Nhiều tài xế thường có thói quen tắt động cơ ngay sau khi dừng xe. Tuy nhiên, nếu đó là động cơ tăng áp (turbocharged), việc này không phải là lựa chọn tốt. Điều này có thể gây hại cho động cơ và hệ thống turbocharger. Trong bài viết ngắn ngay dưới đây của TINXE360, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về tác hại của thói quen tắt máy ngay sau khi dừng xe của các bác tài ngay nhé.
Nguyên lý vận hành
Trước đây, tài xế thường được khuyến khích để xe chạy không tải trong khoảng 1 phút trước khi tắt động cơ, đặc biệt là vào mùa đông, nhằm duy trì hoạt động của quạt tản nhiệt. Quá trình này giúp đảm bảo rằng động cơ tiếp tục được làm mát sau khi tắt máy, bởi khi động cơ dừng, quạt tản nhiệt cũng ngừng hoạt động, làm mất chức năng làm mát.
Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ, việc này không còn cần thiết như trước. Hệ thống điều khiển động cơ (ECU) trên các xe hiện đại có khả năng tự động điều chỉnh hoạt động làm mát cho đến khi nhiệt độ đạt mức an toàn. Do đó, tài xế có thể tắt máy ngay lập tức mà không cần lo lắng về nhiệt độ động cơ.
Xem thêm: BIỂU HIỆN, NGUYÊN NHÂN HỎNG HÓC VÀ CÁCH CHĂM SÓC HỘP SỐ TỰ ĐỘNG
Tắt động cơ ngay lập tức không gây ra vấn đề lớn. Động cơ trên các xe hiện đại được thiết kế để chịu được mọi điều kiện thời tiết khắc nghiệt và có khả năng xử lý nhiệt độ dư thừa mà không cần thời gian tạm nghỉ trước khi tắt máy. Một số loại xe còn có ECU thông minh, tự động kích hoạt quạt tản nhiệt để đảm bảo làm mát cho động cơ sau khi tắt máy.
Tác hại của thói quen tắt máy ngay sau khi dừng xe
Sau một chặng đường dài, nhiều tài xế có thói quen tắt ngay động cơ sau khi dừng xe. Tuy nhiên, đây không phải là hành động nên làm đối với các loại động cơ tăng áp. Để hiểu rõ hơn, cần tìm hiểu nguyên lý hoạt động của động cơ này.
Động cơ tăng áp giới hạn vòng tua từ 5.000 đến 7.000 vòng/phút, trong khi bộ tăng áp có thể quay nhanh lên đến 150.000 vòng/phút. Xe sử dụng động cơ tăng áp mà không có intercooler (bộ làm mát khí nạp) có thể phải chịu nhiệt độ lên đến 150 độ C. Một thông tin mà ít người biết đó là, khi động cơ tắt, quán tính vẫn giữ cho bộ phận này quay tiếp, ngay cả khi tài xế đã tắt máy.
Theo kinh nghiệm của nhiều người lái xe có kinh nghiệm, một kỹ thuật mà tài xế thường sử dụng để tránh hư hại động cơ là để xe chạy trong khoảng thời gian ngắn sau khi dừng.
Tuyệt đối không tắt máy ngay sau khi dừng xe, đặc biệt là với động cơ tăng áp. Một trong những nguyên nhân là do các loại xe ô tô hiện đại sử dụng hệ thống làm mát bằng dầu, nơi dầu thực hiện chức năng tản nhiệt và bảo vệ vòng bi. Nguyên nhân thứ hai là do nhiệt độ cao từ khí thải không được tản ra hoàn toàn.
Xem thêm: CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA TURBO TĂNG ÁP
Động cơ tăng áp thường hoạt động dựa trên khí thải. Khi lái xe, khí nóng và quá trình quay ở tốc độ cao của tua-bin làm cho động cơ tăng áp trở nên cực kỳ nóng. Nhiệt độ cao này có thể gây cháy dầu động cơ và làm mất đi tính chất làm mát của nó. Khi ngưng đột ngột động cơ, khí thải vẫn còn bên trong, tạo ra môi trường nhiệt độ cao trong động cơ, điều này dẫn đến tác động tiêu cực, dần phá hủy động cơ theo thời gian và rút ngắn tuổi thọ của xe.
Để bảo đảm động cơ tăng áp hoạt động trơn tru và không gây ra bất kỳ khói độc hại nào, việc để xe chạy trong một khoảng thời gian ngắn sau khi lái là cần thiết. Việc tắt động cơ có thể làm gián đoạn quá trình lưu thông dầu và chất làm mát, gây ảnh hưởng đến việc bôi trơn đầy đủ. Tài xế cũng có thể giảm vòng tua máy xuống mức thấp hơn trong vài km cuối để giúp làm giảm nhiệt độ hoạt động của động cơ.
Theo hướng dẫn từ các nhà sản xuất, sau khi lái xe ở tốc độ cao hoặc trên những quãng đường dài, tài xế nên giữ cho xe chạy trong khoảng thời gian không tải ít nhất là 1 phút trước khi tắt động cơ. Ford cũng khuyến nghị rằng người lái nên nhả bàn đạp ga để vòng tua động cơ hạ về mức không tải trước khi tắt máy.
Làm thế nào để hạ nhiệt động cơ?
Để đảm bảo động cơ ô tô nguội hẳn sau khi chạy, tài xế có thể mở mui xe. Hành động này sẽ tăng cường quá trình làm mát động cơ bằng cách tạo điều kiện thoát khí nóng ra khỏi khoang động cơ một cách nhanh chóng.
Mở mui xe giúp tăng cường luồng không khí từ bên ngoài vào khoang động cơ, giúp nhanh chóng làm mát động cơ. Đồng thời, một số nhà sản xuất đã tích hợp tính năng bổ sung như bộ turbo timer (bộ đếm thời gian), giúp quạt làm mát vận hành thêm một khoảng thời gian sau khi động cơ đã tắt. Tính năng này tự động ngắt quạt để tránh tiêu tốn pin không cần thiết.
Tổng kết
Trên đây là bài viết chi tiết về tác hại của thói quen tắt máy ngay sau khi dừng xe của các bác tài. Trong thời đại hiện nay, việc tắt động cơ ngay sau khi dừng xe là điều có thể thực hiện được đối với hầu hết các tình huống lái xe hàng ngày. Tuy nhiên, nên nhớ rằng điều này không phải luôn thích hợp, đặc biệt với các loại động cơ tăng áp.
Nên cân nhắc việc tắt máy ngay sau khi dừng xe, đặc biệt khi đó là xe sử dụng động cơ tăng áp. Điều này giúp bảo vệ và duy trì sức khỏe của động cơ, giảm thiểu nguy cơ hỏng hóc do quá trình làm mát và bôi trơn bị gián đoạn khi động cơ đột ngột tắt.
Việc xem xét kỹ thuật lái xe và thực hiện những cách tiếp cận cẩn thận hơn với các loại động cơ tăng áp là cách tốt nhất để bảo vệ và duy trì hiệu suất của xe trong thời gian dài.
Xem thêm: TÌM HIỂU CHẾ ĐỘ LIMP MODE
