Xéc măng, một chi tiết nhỏ nằm ở phần đầu piston, mặc dù nhỏ nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong hệ thống ô tô. Nó có các nhiệm vụ chính như duy trì áp suất khí nén, điều chỉnh lượng dầu nhờn và hỗ trợ hoạt động của piston. Trong bài viết ngắn ngay dưới đây của TINXE360, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về nhiệm vụ của xéc măng xe ô tô ngay nhé.
Xéc măng xe ô tô là gì?
Xéc măng, còn được biết đến với tên gọi là vòng găng, đề cập đến các vòng tròn mở được sản xuất từ kim loại và được đặt trong các rãnh ở phần đầu của piston. Đây là một phần quan trọng trong cấu trúc của động cơ ô tô, và thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chúng.
Khi sản xuất xéc măng, các nhà chế tạo sử dụng vật liệu với hệ số ma sát và hệ số giãn nở thấp để tránh sự biến dạng hoặc hỏng hóc trong môi trường nhiệt độ cao. Đồng thời, các vật liệu này cũng cần có độ cứng và độ bền tốt, cũng như độ đàn hồi cao để chịu được sự mài mòn trong các điều kiện ma sát khắc nghiệt. Điều này giúp xéc măng hoạt động hiệu quả và đảm bảo hiệu suất của động cơ xe ô tô.
Xem thêm: SO SÁNH ƯU ĐIỂM CỦA CAMERA LÙI VÀ CẢM BIẾN ĐỖ XE
Nhiệm vụ của xéc măng xe ô tô
Xéc măng có 1 trong 4 nhiệm vụ chính sau đây:
1. Bao quanh xi lanh để duy trì nén khí giữa piston và thành xi lanh
Sự rò rỉ khí đốt không chỉ tạo ra lãng phí mà còn có thể gây tích tụ cặn bẩn hoặc gây mài mòn cho các bộ phận khác. Để khắc phục vấn đề này, xéc măng được thiết kế để đảm bảo kín chặt xi lanh và buồng đốt, ngăn không cho khí đốt rò rỉ vào khe hở giữa xi lanh và piston. Điều này giúp duy trì hiệu suất hoạt động của động cơ ô tô.
2. Điều chỉnh lượng dầu bôi trơn để chống trầy xước
Trong quá trình đánh lửa, piston phải thực hiện chuyển động lên xuống liên tục với tần suất hàng nghìn lần mỗi phút. Với điều kiện làm việc như vậy cùng với nhiệt độ cao, lượng dầu nhớt thường có xu hướng giảm dần.
Trong trường hợp này, xéc măng của ô tô chịu trách nhiệm điều chỉnh lượng dầu bôi trơn cho piston, giảm ma sát và hỗ trợ hoạt động mượt mà của bộ phận này. Điều này giúp duy trì hiệu suất và độ bền của động cơ ô tô trong điều kiện làm việc khắc nghiệt.
Xem thêm: NGUYÊN NHÂN KHIẾN ĐỘNG CƠ XE Ô TÔ YẾU
3. Tản nhiệt cho động cơ, hỗ trợ hoạt động của piston
Nhiệt độ có thể đạt đến 300 độ C trong quá trình đốt cháy nhiên liệu, có thể gây tổn hại cho động cơ nếu kéo dài. Tuy nhiên, xéc măng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nhiệt độ bằng cách truyền nhiệt từ piston sang xi lanh và điều chỉnh hệ thống làm mát để tản nhiệt. Điều này hạn chế các tổn thương có thể xảy ra do nhiệt độ cao trong quá trình hoạt động của động cơ.
Hơn nữa, xéc măng còn giúp piston hoạt động một cách trơn tru mà không bị nghiêng, tránh va đập vào thành xi lanh gây hỏng hóc cho động cơ.
Mỗi loại xi lanh có nhiệm vụ riêng biệt. Điều này có thể được mô tả cụ thể trong các điểm sau:
Nhiệm vụ cơ bản của xéc măng khí
Đầu tiên: Xéc măng khí thường được sử dụng để bao kín buồng đốt, có nhiệm vụ ngăn cách hai không gian bên trong của xi lanh với phần dưới của buồng đốt.
Thứ hai: Chức năng quan trọng của xéc măng là tạo sự kín kẽ cho khí nén trong buồng đốt để duy trì áp suất nén bên trong. Điều này ngăn không cho không khí cháy từ phía trên buồng đốt lọt xuống phần dầu ở phía dưới đơn vị máy.
Thứ ba: Xéc măng giữ vị trí cố định cho piston bên trong xi lanh, giúp đảm bảo hoạt động ổn định của piston.
Cuối cùng: Xéc măng còn đóng vai trò truyền nhiệt từ piston qua thành xi lanh, hỗ trợ quá trình điều chỉnh nhiệt độ trong động cơ.
Nhiệm vụ của xéc măng dầu
Xéc măng dầu chủ yếu chịu trách nhiệm trong việc gạt lớp dầu nhớt bôi trơn mà vẫn còn đọng lại trên thành xi lanh, sau đó đẩy trở lại vào phần buồng máy bên dưới.
Phân loại xéc măng xe ô tô
Xéc măng ô tô được phân loại thành hai loại: xéc măng khí và xéc măng dầu, tuy nhiên cả hai loại này vẫn hoạt động dựa trên nguyên lý tương tự nhau.
1. Xéc măng dầu
Xéc măng dầu bao gồm hai loại chính là xéc măng có lò xo và xéc măng 3 vòng, chúng có nhiệm vụ cơ bản là ngăn ngừa dầu bôi trơn tràn vào buồng đốt và đồng thời phân bổ đều lượng dầu lên bề mặt xi lanh nhằm giảm ma sát giữa các bộ phận của động cơ. Đặc điểm khác biệt của xéc măng dầu so với xéc măng khí là chúng dày hơn và có lỗ và rãnh thiết kế để thoát dầu.
Xem thêm: NƯỚC LÀM MÁT BỊ RÒ RỈ VÀO DẦU ĐỘNG CƠ XE Ô TÔ
2. Xéc măng khí (hơi)
Xéc măng khí đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn không khí rò rỉ xuống các khe và đồng thời giúp tản nhiệt cho động cơ.
Đa dạng về cấu trúc, xéc măng khí bao gồm các loại xéc măng có mặt vát trên, xéc măng côn và xéc măng côn có cắt phía dưới. Do tiếp xúc thường xuyên với khí đốt, phải chịu nhiệt độ và ảnh hưởng của hóa chất, xéc măng vát trên được chế tạo từ vật liệu dày và bền hơn so với xéc măng côn.
Xéc măng vát đầu giữ muội than, giúp ngăn chặn tình trạng kẹt trong rãnh. Trái ngược với đó, xéc măng côn có áp suất tiếp xúc cao và khả năng rà khít với xi lanh nhanh chóng, mặc dù quá trình chế tạo của nó tương đối phức tạp.
Tổng kết
Trên đây là bài viết chi tiết về nhiệm vụ của xéc măng xe ô tô. Xéc măng đóng vai trò không thể phủ nhận trong việc duy trì hiệu suất và sự ổn định của động cơ ô tô. Bằng cách ngăn chặn rò rỉ và duy trì áp suất nén trong buồng đốt, xéc măng giúp đảm bảo quá trình đốt nhiên liệu diễn ra một cách hiệu quả. Điều này cũng đồng nghĩa với việc giảm mài mòn, tăng tuổi thọ của động cơ và giữ cho hệ thống hoạt động trơn tru, hiệu suất cao. Xéc măng không chỉ đơn thuần là một chi tiết nhỏ mà là một phần quan trọng trong hệ thống làm việc của động cơ ô tô, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và tuổi thọ của động cơ.
Xem thêm: BIỆN PHÁP NGĂN TIẾNG ỒN TỪ LỐP XE Ô TÔ HIỆU QUẢ